Weer telt het lot van de Koerden niet me
Frederike Geerdink (Freelance journalist, op de Opinie pagina, NRC 15 juli 2023).
Turkije De NAVO-deal met Erdogan maakt de positie van de Koerden er niet zekerder op. Als het erop aankomt, doen de Koerden er voor geen enkele internationale alliantie toe, schrijft Fréderike Geerdink. Het lijkt erop dat de Turkse president Erdogan het Turkse parlement opdracht zal geven de toetreding van Zweden tot de NAVO goed te keuren. Dat is goed nieuws voor Koerden in Zweden, zou je denken. De dreiging dat zij aan Turkije uitgeleverd worden wegens ‘terrorisme’ is dan immers geweken. Maar zo simpel ligt het niet. Koerden zijn als wisselgeld gebruikt – en dat is nog niet voorbij.
Voorzichtigheid is geboden over Erdogğans toezegging bij de NAVO-top in Vilnius deze week dat hij zijn bezwaren tegen de toetreding van Zweden opzij schuift en de parlementaire goedkeuring ervan in gang zal zetten. Erdogan is de sultan van het pragmatisme en dus onvoorspelbaar. Voor binnenlands gebruik heeft hij zijn verzet tegen de Zweedse toetreding niet meer nodig, sinds hij in mei de presidentsverkiezingen won, internationaal is de kaart nog lang niet uitgespeeld. Dat liet hij afgelopen week zien door Zwedens NAVO-lidmaatschap plotseling te koppelen aan Turkijes toetreding tot de Europese Unie, een proces dat al jaren op z’n gat ligt. De weg naar toetreding moet geopend worden, sprak de president. Verschillende Europese leiders bewezen wat vage lippendienst, wat vooralsnog genoeg lijkt te zijn.
Maar er speelt nog een andere kwestie. Turkije wil veertig F-16’s kopen van de Verenigde Staten, en een aantal pakketten om F-16’s die het al in bezit heeft te moderniseren. De Amerikaanse Senaat houdt die verkoop tegen. Dat heeft te maken met Turkijes aankoop van het Russische S-400-antiraketsysteem, maar ook met de manier waarop het Turkse leger F-16’s inzet, namelijk in een af en toe hoogoplopend dispuut met Griekenland over eilandjes in de wateren tussen beide landen. Dat moet stoppen voor er groen licht komt voor de F-16-verkoop, vindt senator Bob Menendez, die de Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken voorzit en een beslissende vinger in de pap heeft.