Israël maakt bouw van nederzettingen een stuk simpeler
De Israëlische regering heeft de bouw van nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever een stuk gemakkelijker gemaakt. De procedure is aanzienlijk versimpeld en vrijwel alle controle ligt nu bij Bezalel Smotrich, de ultranationalistische minister van Financiën.
Uit de Volkskrant van 19 juni 2023.
Deze stap komt vlak voordat de regering een besluit moet nemen over de bouw van duizenden nieuwe huizen, die vervolgens snel kunnen worden neergezet.
Het gaat om een amendement van een procedure die al sinds 1996 geldt. Voorheen moesten er vijf verschillende stadia worden doorlopen voordat de bouw kon doorgaan. Dat gaf de premier of de minister van Defensie de mogelijkheid op verschillende momenten op de rem te trappen als er bijvoorbeeld internationale druk op Israël werd uitgeoefend, of de veiligheid in het geding was.Nu hoeft er tijdens het hele proces nog maar één minister zijn handtekening te zetten, en dat is dus Smotrich – al moet ook de premier aan het einde van de rit nog zijn goedkeuring geven.
Palestijnse volk bestaat niet’
Dit gaat het proces aanzienlijk versnellen, en dat is precies waar mensenrechtenactivisten zich druk over maken. Niemand twijfelt eraan of Smotrich er vaart achter gaat zetten. Hij is zelf een kolonist die onlangs in een toespraak zei dat ‘het Palestijnse volk niet bestaat’, en eerder heeft opgeroepen het aantal Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever te verdubbelen. Op Twitter liet Smotrich al juichend weten dat ‘de bouwhausse in Judea en Samaria (de Bijbelse namen voor het gebied, red.) zal doorgaan’
De Verenigde Staten lieten weten ‘diep verontrust’ te zijn over deze ontwikkelingen. ‘Dergelijke unilaterale acties maken een twee-statenoplossing moeilijker te bereiken en zijn een obstakel voor vrede’, zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
De regering-Biden heeft al lange tijd kritiek op het Israëlische beleid op de Westelijke Jordaanoever, en het besluit om direct te reageren, wijst op een groeiend gevoel van frustratie. Dat wordt nog eens versterkt omdat de VS zich inspannen voor een kwestie die beide landen aan het hart gaat: het normaliseren van de banden tussen Israël en Saoedi-Arabië. Deze week stapt de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Barbara Leaf, op het vliegtuig naar de regio om zich hier hard voor te maken. Die missie wordt door dit besluit niet gemakkelijker gemaakt
Het illustreert hoeveel de Israëlische premier Netanyahu moet toegeven om zijn ultranationalistische partners binnenboord te houden. Zelf hecht hij veel belang aan een toekomstige diplomatieke relatie met Saoedi-Arabië – hij ziet het als een belangrijk onderdeel van zijn nalatenschap dat Israël onder zijn leiderschap vrede sluit met oude vijanden – maar uitbreiding van de nederzettingen is een speerpunt voor zijn coalitiepartners.
Smotrich en de kolonisten beseffen de afhankelijkheid van Netanyahu heel goed, schreef de Israëlische krant Haaretz gisteren in zijn commentaar. ‘En zij buiten elke mogelijkheid uit om meer Palestijns land over te nemen, het gebied onomkeerbaar te veranderen, en een apartheidsstaat te creëren.’
500.000 kolonisten
Volgens het internationale recht zijn de nederzettingen illegaal. Toch zijn er sinds de oorlog in 1967 (toen onder andere de Westelijke Jordaanoever door Israël werd veroverd) in dit gebied 144 Israëlische nederzettingen en een kleine honderd illegale buitenposten verrezen – op land dat volgens de Palestijnen het hart vormt van hun toekomstige staat, maar waar nu meer dan 500 duizend kolonisten wonen.
De regering van Donald Trump besloot in 2019 dat de Verenigde Staten de nederzettingen niet meer als illegaal zouden beschouwen, en ook al roept Biden Israël regelmatig op niet meer in bezet gebied te bouwen, heeft hij dit besluit nooit teruggedraaid.