Nieuw front dreigt in oorlog Jemen
Van ANA VAN ES; De Volkskrant 12 augustus 2019
Rebellen bezetten paleis van door VN gesteunde regering in Aden
In Aden, de alternatieve hoofdstad van Jemen, hebben separatistische rebellen zaterdag het presidentiële paleis ingenomen van de door de VN gesteunde regering. In Jemen dreigt daarmee een nieuw oorlogsfront te ontstaan. Een coalitie tussen de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië, tot nu toe elkaars bondgenoten in Jemen, staat onder druk.
In Aden zijn de afgelopen dagen zeker 40 doden en 260 gewonden gevallen, melden de Verenigde Naties. De havenstad, die fungeert als alternatieve regeringszetel zolang de officiële hoofdstad Sanaa wordt bezet door Houthi-rebellen, gold de afgelopen jaren juist als relatief stabiel in het door oorlog verwoeste Jemen.
De haven van Aden is cruciaal voor de aanvoer van graan en brandstof.
De denktank Crisis Group waarschuwt dat in Aden nu een ‘burgeroorlog in een burgeroorlog’ dreigt te ontstaan. De oorlog in Jemen wordt door de VN omschreven als ‘de grootste humanitaire crisis ter wereld’. Meer dan 10 miljoen Jemenieten zijn afhankelijk van buitenlandse voedselhulp. De VN waarschuwt keer op keer voor een dreigende hongersnood in het straatarme Arabische land.
Lees het hele artikel in de Volkskrant of als PDF
In Jemen woedt de zwaarste door de mens veroorzaakte humanitaire crisis van het moment. En dat terwijl de legertop er aanvankelijk vanuit ging dat de strijd op enkele maanden gestreden zou zijn. Maar dat was buiten Saudi-Arabië, Iran en een hele resem andere buurlanden gerekend, legt Rudi Vranckx, onze “journalist voor de vrede” uit 2018, in een verslag voor de Belgische VRT uit.
Vergeet niet de échte tirannie van Saoedi-Arabië: de hongersnood in Jemen
Terecht is de moord op journalist Khashoggi wereldnieuws. Minder aandacht is er voor de aanstaande ‘ergste hongersnood in 100 jaar’ in Jemen, terwijl de feiten minstens even gruwelijk zijn, betoogt historicus Ingrid de Zwarte. Het staken van wapenleveranties aan Saoedi-Arabië is niet genoeg om deze crisis te lijf te gaan.
Hongersnood te voorkomen
De hongersnood in Jemen is namelijk puur politiek. Alle hongersnoden de afgelopen eeuw zijn ofwel bewust veroorzaakt of niet tijdig voorkomen door falende regeringen of oorlogsvoering. Met de globalisering van de voedselvoorziening is voedselhulp in theorie altijd mogelijk en hongersnood dus te voorkomen. In Jemen spelen luchtbombardementen een grote rol in de hongersnood. Zo toont een recent rapport dat de Saoedisch-geleide coalitiebombardementen bewust de voedselproductie en -distributie op het Jemenitische platteland en visserijen langs de Rode Zeekust aanvallen.
De hoofdoorzaak van de hongersnood is echter de lucht-, land- en zeeblokkade van Jemen, die is ingesteld door de Saoedisch-geleide Arabische coalitie, gesteund door de Amerikanen en Britten. De coalitie laat slechts beperkt humanitaire hulpgoederen toe, terwijl commerciële zendingen vrijwel geheel worden tegengehouden. Omdat Jemen vóór de burgeroorlog en blokkade voor zo’n 90 procent afhankelijk was van voedselimporten, zijn de gevolgen van deze economische blokkade catastrofaal.
Als de VN waarschuwen voor de ‘ergste humanitaire crisis sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog’, dan is het goed om even terug te gaan naar de oorzaken van eerdere hongersnoden. Ook tijdens WO II waren humanitaire overwegingen en militaire strategieën voortdurend met elkaar in conflict. De Britten hadden een rotsvast geloof in de economische blokkade van bezet Europa: een strategie die moest voorkomen dat voedsel in Duitse handen zou vallen. Maar dit betekende ook dat voedselhulp nooit een geallieerde eindoverwinning in gevaar mocht brengen. De hongersnoden in Griekenland, Bengalen, maar ook in Nederland tijdens de Hongerwinter waren het onbedoelde gevolg van deze economische oorlogsvoering. De geschiedenis laat zien dat voedselblokkades een beproefde oorlogsstrategie zijn en de situatie in Jemen dus geenszins uniek is, ook niet voor het Westen.
Ingrid de Zwarte
Uit de Volkskrant van 23 oktober 2018
‘Deze oorlog is niet nodig. Alles is verwoest.’
Ana van Es; de Volkskrant 18-07-2018
Sinds de Houthi-rebellen de hoofdstad van Jemen drie jaar geleden innamen wordt Sanaa belegerd. Ana van Es rijdt er door de frontlijn heen. Tussen alle verval blijkt er nog een ministerie van Toerisme te zijn. En overal worden Amerika en Israël doodgewenst.
In het Oorlogsmuseum van Sanaa is Jemen altijd de winnaar. ‘Jemen is de begraafplaats van alle aanvallers’, zegt onderluitenant Nabil Saleh al Azab. Routineus leidt hij bezoekers door dit gebouw vol vaderlands- liefde, over de talloze oorlogen die Jemen heeft uitgevochten sinds de Steentijd. Kanonnen getrokken door kamelen. Eretekenen van de ko- ningen van Mokka uit de tijd voor de islam. Maar ook een spandoek met wapenfeiten uit de oorlog van nu: 4.850 landgenoten gedood.
Dit aantal, dat trouwens te betwisten valt, is van drie jaar geleden. Voor het Oorlogsmuseum valt de laatste stand – er zijn veel meer doden – onmogelijk bij te houden. Het maakt de bezoekers niet uit. Al voor negen uur ’s ochtends stromen ze in rijen naar binnen.
Een familie uit het belegerde Hodeida volgt de rondleiding belangstel- lend. Nog maar twee weken geleden vluchtten ze uit angst voor lucht- aanvallen. Nu zijn ze hier in het Oorlogsmuseum een dagje uit. Maar als je de oude Al Azab vraagt wat hij vindt van deze oorlog die vooral Jemenieten zelf bij duizenden naar hun graf draagt, ontglipt hem in zijn toonzaal vol propaganda een woord van kritiek. Misschien ook van verdriet. Lees het hele artikel.
Houthi’s vuren raket af op Saoedische hoofdstad
Jemenitische Houthi-rebellen hebben dinsdag een ballistische raket afgevuurd op de Saoedische hoofdstad Riyad. Volgens hen was het Yamama-paleis, het hoofdkwartier van de Saoedische regering, het doelwit. Volgens de Saoedi’s was de aanval gericht op een woonwijk. Het projectiel werd tijdig onderschept door de luchtverdediging van het koninkrijk.
Als de bewering van de Houthi’s klopt, betekent dit dat zij geprobeerd hebben het regime van aartsvijand Saoedi-Arabië in het hart te treffen. Volgens een verklaring van de rebellen vormt de raketaanval ‘een nieuw hoofdstuk’ in de confrontatie met de door de Saoedi’s geleide internationale coalitie die de Jemenitische regering steunt tegen de Houthi’s.
De escalatie verscherpt ook de spanningen tussen Saoedi-Arabië en Iran, waarvan de rivaliteit het geopolitieke decor vormt van de oorlog in Jemen. De Saoedische regering gaf Teheran mede de schuld van de aanval. ‘Coalitietroepen hebben een Iraanse Houthi-raket onderschept ten zuiden van Riyad’, deelde de staatsvoorlichtingsdienst mee. ‘Er zijn voor zover bekend geen slachtoffers.’ Ooggetuigen maakten melding van een ontploffing en kleine rookwolken.
Uit de Volkskrant van 20/12-2017
Nikki Haley, de VS ambassadeur, presenteert neergehaalde raket.
De vorige keer was in 2003. De toenmalige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Colin Powell, liet de Veiligheidsraad een buisje met wit poeder zien en computertekeningen van de geheime productie ervan. Dat moest het bewijs zijn dat Irak over weapons of mass destruction beschikte. De bondgenoten slikten het fabeltje en trokken samen met de Verenigde Staten ten strijde. Maar de wapens waar het om ging zijn nooit gevonden.
Wijselijk hebben de Amerikanen veertien jaar lang geen
beroep gedaan op de goedgelovigheid van hun bondgenoten. Tot vorige week.
In 2015 hadden sjiitische rebellen de regering in Jemen afgezet. In die machtsovername zag het soennitische buurland Saoedi-Arabië een reden burgerdoelen in Jemen te bestoken met raketten en bommen, aangeschaft in de VS. Soms beantwoorden de rebellen de aanvallen met een raket.
Deze is in de buurt van de Saoedische hoofdstad Riyad neergekomen en later naar de VS verscheept. Hij is van Iraanse origine, volgens de Amerikanen. Trump wil het sjiitische Iran sancties opleggen. De bondgenoten moeten meedoen.
De Saoediërs beweren dat de raket uit de lucht is gehaald door een van hun antiraketraketten, een Patriot.
Dit raketdeel is in elk geval niet getroffen door een Patriot. Dan had het er heel anders uitgezien. De deuken hield het over aan de val op de aarde.
Trappen we weer in een leugen? Veel energie is gestoken in de aankleding. De presentatie is in handen van Nikki Haley, de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Ze heeft niet de reputatie altijd naar Trumps pijpen te dansen.
Gedeeltelijk overgenomen uit een artikel van Hans Aarsman uit de Volkskrant van 21/12-2017
Foto: E.J. Hersom / EPA /US Army