De opstandelingen in Tigray verdreven een van de machtigste legers van Afrika. Wat betekent dit voor premier Abiy Ahmed? Uit een artikel van Koert Lindijer, NRC van 29-06-2021.
Wat eens een van de machtigste legers van Afrika was, is maandagavond in Mekelle, hoofdstad van de autonome regio Tigray in Noord-Ethiopië, geveld door een groep jonge en gedreven rebellen. Zij namen de provinciale hoofdstad in en verdreven er het federale Ethiopische leger. Het was een dramatische omslag in een oorlog die acht maanden geleden begon. Grove schendingen van mensenrechten en plunderingen, begaan door het Ethiopische leger en troepen van het noordelijke buurland Eritrea, dreven sindsdien de jeugd van Tigray in de armen van de rebellen.
Wat betekent dit voor de inwoners van Tigray?
Voor hen is het vertrek van het leger goed nieuws. Een miljoen mensen in Tigray worden bedreigd door hongersnood en naar schatting 350.000 mensen lijden er nu al honger, als gevolg van grootschalige vernielingen door het Eritrese leger en het blokkeren van voedselhulp.
Wat betekent dit voor de Ethiopische premier Abiy Ahmed?
Het effect van de nederlaag op de positie van Abiy Ahmed is onduidelijk. De premier heeft steeds elk overleg met de rebellen afgewezen. Op zijn voordracht bestempelde het Ethiopische parlement hen als „terroristen” en hij liet de afgelopen jaren geen gelegenheid onbenut om af te geven op de Tigreeërs „die Ethiopië jaren van duisternis hadden gebracht” – waarmee hij verwees naar hoe zij de decennia vóór 2018 de politiek van het land hebben gedomineerd.
In het etnische steekspel van Ethiopië baseert hij zijn positie op een coalitie van twee grote etnische groepen, de Oromo en de Amhara. De Amhara vochten met het federale leger tegen de Tigreeërs, veroverden grondgebied en willen dat nu niet afstaan. Ook veel andere etnische groepen in het land van 110 miljoen inwoners voelen wrok tegenover de Tigreeërs, die het land jarenlang domineerden. Zij steunen daarom de strijd met Tigray: dat het leger er „orde op zaken” ging stellen.
Komt er nu een eind aan de inmenging door Eritrea?
Eritrea was de stuwende kracht in de strijd tegen de rebellen. De Tigreeërs en de Eritreeërs hebben ook vele vetes uit te vechten. Tussen 1998 en 2000, toen Eritrea onafhankelijk was en de regering in Ethiopië werd gedomineerd door Tigreërs, vochten ze een grensoorlog uit, met een geschatte honderdduizend doden als gevolg. Die wrok uit het verleden wakkerde de haat aan die het huidige conflict voedde. De soldaten van het Eritrese leger hebben zich nu terug getrokken. Maar blijft dit zo nu het Ethiopische leger verslagen is.
Wat gaat het Ethiopische leger nu doen?
Al eerder spraken Ethiopische generaals zich uit tegen die Eritrese betrokkenheid. Nu het leger de grootste nederlaag in jaren heeft geleden, zullen Ethiopische legerleiders mogelijk Abiy Ahmed de schuld ervan geven.
Wat wordt de verdere strategie van de rebellen?
Ethiopië kent een voor Afrika uniek federaal systeem, met tien deelstaten gevormd op basis van etniciteit. Toen Abiy Ahmed een eind maakte aan de Tigrese dominantie op nationaal niveau, trokken de Tigrese politici en militairen zich terug in hun eigen deelstaat, vanwaar ze tegen Abiy Ahmed gingen ageren. oen de oorlog in november uitbrak, kon de Tigrese deelstaatregering rekenen op tienduizenden soldaten. Maar de Tigrese leiders verkeken zich op de macht van het leger, dat de Tigrese troepen in november verdreef uit Mekelle.
„We hebben onlangs onze militaire strategie gewijzigd”, zei Getachew Reda, woordvoerder van de rebellen, twee weken geleden tegen buitenlandse journalisten, vlakbij Mekelle. De met nieuwe rekruten versterkte rebellen waren uit hun holen in de bergen gekomen, vielen militaire konvooien aan en namen voor het eerst weer stadjes in. „We willen het Ethiopische en het Eritrese leger zo veel schade toebrengen dat ze ons niet meer kunnen aanvallen. Dan kunnen we onderhandelen”, vertelde Reda.
De rebellen zullen de vijand achtervolgen tot in Amhara en Eritrea, dreigde Reda.