Humanistisch Verbond mede-ondertekenaar van pleidooi voor verbod op kernwapens

OPEN BRIEF AAN MINISTER KOENDERS

VN-onderhandelingen verbod op kernwapens
Geachte minister Koenders,
Eind maart starten de VN-onderhandelingen over een verbod op het meest gevaarlijke
massavernietigingswapen. Wij vinden het positief dat de Nederlandse regering heeft besloten hieraan inhoudelijk deel te nemen.(
1) We vragen u deze historische kans aan te grijpen om ervoor te zorgen dat Nederland met zoveel mogelijk andere landen tot een verbod komt dat ons dichterbij een kernwapenvrije wereld brengt.


Waarom moeten we van kernwapens af?
Volgens voorstanders zijn kernwapens nodig voor onze veiligheid, vooral in tijden van internationale
instabiliteit. Maar wapens die catastrofale en onomkeerbare humanitaire gevolgen hebben, kunnen
niet worden gezien als beschermend voor burgers of voor de mensheid in zijn geheel.(
2) Bovendien
kunnen kernwapens geen onderscheid maken tussen burgers en strijdende partijen, wat in strijd is
met het humanitair oorlogsrecht.


In tijden waar de Koude Oorlog lijkt te herleven en er sprake is van toenemende polarisatie
beargumenteren voorstanders dat kernwapens een machtsbalans in stand houden, die ervoor zorgt
dat ze juist nooit zullen worden gebruikt. Dit ‘oog om oog, tand om tand principe’ sluit ons inziens niet meer aan bij de huidige tijd.

Dialoog, onderhandelingen, bindende afspraken en elkaar aanspreken op humanitaire waarden zijn het fundament voor staten om op te bouwen.

Toch staan er tweeduizend kernwapens op scherp en kunnen in enkele minuten gelanceerd worden;
bewust of door misverstanden, menselijk of technisch falen. Recent hebben kernwapenstaten nog
openlijk gedreigd met de inzet van deze wapens en al angstig vaak zijn onbedoelde lanceringen op
het nippertje voorkomen. Experts achten de kans dat het misgaat dan ook veel groter dan in de Koude Oorlog, mede door het risico op cyberaanvallen of het in verkeerde handen vallen van deze wapens. Vanwege de catastrofale gevolgen is ieder risico van gebruik onaanvaardbaar.

De gevolgen van een kernexplosie zullen rampzalig zijn voor mens, dier en het milieu in het getroffen land, zonder hoop op substantiële hulp. Bovendien blijft de rest van de wereld niet buiten schot, zelfs als het een kleinschalige kernoorlog betreft. Grote hoeveelheden roet in de dampkring zullen leiden tot minder zonlicht, forse temperatuurdaling, enorme misoogsten, ongekende vluchtelingenstromen en tot twee miljard hongerdoden: de Nuclear Famine.(3)

Global zero: naar een wereld zonder kernwapens
Aan bovenstaande risico’s mag de wereld niet langer worden blootgesteld. Zeker omdat de huidige
15.000 kernwapens tot duizend keer sterker zijn dan de twee die Hiroshima en Nagasaki in één klap
verwoestten, waarbij 250.000 doden vielen. Nog altijd worstelen dagelijks 390.000 mensen met de
nasleep van die atoomaanvallen.(
4)


In 1970 ondertekenden vrijwel alle landen het non-proliferatieverdrag (NPV). Artikel VI van het NPV verplicht de verdragspartijen om te gaan onderhandelen met als doel global zero: algemene en complete nucleaire ontwapening.(5)
Tijdens de 71e
Algemene Vergadering van de Verenigde Naties eind vorig jaar steunde een grote
meerderheid van de lidstaten de resolutie om onderhandelingen te beginnen over een verdrag dat
kernwapens verbiedt, leidend tot hun eliminatie. Het verbieden en elimineren van kernwapens door
een juridisch bindende overeenkomst is de enige garantie dat ze nooit meer gebruikt zullen worden.

Aanbevelingen
Vorig jaar nam de Tweede Kamer vier moties aan vóór nucleaire ontwapening.(
6)
Een ervan betrof een
oproep aan de regering om zich actief in te zetten voor een internationaal verbod op kernwapens. Wij
moedigen u aan om deze historische kans aan te grijpen om te komen tot een alomvattend en zo
helder mogelijk geformuleerd verbod op kernwapens, uiteindelijk leidend tot hun volledige eliminatie.
Voor de aankomende onderhandelingen vragen wij u om:

1. Zoveel mogelijk andere landen bij de onderhandelingen te betrekken. Nederland kan bij deze
onderhandelingen een essentiële rol spelen in het bouwen van bruggen tussen de
kernwapenstaten en andere landen.
2. Naar een verdrag toe te werken met daarin een verplichting voor de volledige afschaffing en
ontwapening van kernwapens en heldere kaders te stellen om dit doel te bereiken.
3. Aan te sturen op een verdragstekst, die gebaseerd is op het humanitair oorlogsrecht en in
overeenstemming is met de beginselen van dit recht. Ook bevelen wij u aan om in de
verdragstekst de humanitaire gevolgen van kernwapens te benoemen.
Clustermunitie, landmijnen, biologische en chemische wapens zijn al verboden, maar het meest
gevaarlijke massavernietigingswapen nog niet. Daarom is het nu hoog tijd om ook kernwapens
wereldwijd te verbieden – ter bescherming van de mensheid.


afzenders:
Gijs de Vries, Algemeen Directeur Nederlandse Rode Kruis
Christa Kompas, Directeur Humanistisch Verbond
Karin van den Broeke, Bestuurslid Wereldraad van Kerken
mgr. dr. Gerard de Korte, bisschop-referent voor Kerk en Samenleving, Rooms-Katholieke Kerk
Jan Hoekema, voorzitter Mayors for Peace Nederland
Phon van den Biesen, vice-president Intern. Association of Laywers Against Nuclear Arms (IALANA)
Ewoud Goudswaard, Algemeen Directeur ASN Bank
Jan Gruiters, Algemeen Directeur PAX
Peter Buijs, voorzitter Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorg en Vredesvraagstukken
(NVMP)

************************************************************************************************************************************************************

1 Het kabinet laat er geen misverstand over bestaan: Nederland zal inhoudelijk deelnemen aan internationale besprekingen
over een verdrag voor een verbod op nucleaire wapens.”
1
(Kamerbrief, kenmerk DVB/NW-709/16, 27-10-2016)
2
Peter Maurer, speech ter gelegenheid van de ’70th anniversary of the atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki’ (2015)
https://www.icrc.org/en/document/nuclear-weapons-ending-threat-humanity
3
“Nuclear Famine: Global impacts of nuclear limited nuclear war on agriculture, food supplies , and human nutrition” (IPPNW,
2013): http://www.ippnw.org/pdf/nuclear-famine-two-billion-at-risk-2013.pdf

4 Het gaat om 190.000 overlevenden en 200.000 tweede generatie overlevenden. https://www.icrc.org/en/hiroshima-nagasaki
(2015)

5 Each of the Parties to the Treaty undertakes to pursue negotiations in good faith on effective measures relating to cessation of
the nuclear arms race at an early date and to nuclear disarmament, and on a treaty on general and complete disarmament under
strict and effective international control’ (NPT, art VI)
6 Motie van het lid Servaes (PvdA) c.s., 28 april 2016,
(Kamerstuk 34419 nr 11), motie van het lid Sjoerdsma (D66) en Van Bommel
(SP), 28 april 2016 (Kamerstuk Kamerstuk 34419 nr 9), motie van het lid Sjoerdsma (D66) en Servaes (PvdA), 28 april 2016
(Kamerstuk 34419 nr 10) en motie van het lid Voordewind (CU), 28 april 2016 (Kamerstuk 34419 nr 12)

 

Comments are closed.