Nederland moet niet zomaar meedoen
Voordat Nederland met een fregat een door de Britten opgezette missie in de Straat van Hormuz ondersteunt, moet duidelijk zijn of die werkelijk deëscalatie beoogt, schrijft Ko Colijn in de opinie rubriek van NRC, 26juli 2019
Gewoon meedoen? Het kabinet staat voor de vraag of het het Britse plan voor een Europees vlootverband in de Straat van Hormuzmoet steunen door hiervoor een Nederlands fregat ter beschikking te stellen. Door dit vlootverband Europeeste noemen wordt het signaal afgegeven dat het iets heel anders betreft dan het Amerikaanse initiatief om Iran met sancties en desnoods geweld op de knieën te dwingen.
Dáár moet Nederland zeker niet aan meedoen, al was het maar omdat wij niet zonder volkenrechtelijk mandaathet Amerikaanse sanctiebeleid moeten faciliteren. Dat sanctiebeleid vindt zijn oorsprong in de unilaterale terugtrekking van de VS uit de nucleaire deal met Iran, die de Nederlandse regering – met de EU – afkeurt. We kunnen immers moeilijk de uitvoering van die terugtrekking steunen en de terugtrekking zelf afkeuren.
Dat is ook de ratio van het Britse plan, dat vermoedelijk ook de kabinetswisseling May-Johnson (en de wisseling van ministers van Buitenlandse Zaken Hunt-Raab) overleeft. Je weet het met Boris Johnson, nar van Donald Trump, natuurlijk nooit, maar de Britten schuiven vrijdag immers gewoon aan (zonder de VS) bij het overleg met Iran, Rusland en China en de EU-3 (Frankrijk, Duitsland, VK) om de nucleaire deal te redden. Ook dat wijst niet op een switch naar de Amerikaanse lijn.
Of speelt het Verenigd Koninkrijk een dubbelspel en moet Nederland zich achter de oren krabben? In de Britse pers wordt uitgemeten dat een Europese vloot niet zonder Amerikaanse faciliteiten kan, en dat de inbeslagname van de olietanker Grace-1 in feite ook niet zonder Amerikaanse regie kon plaatsvinden. Het Iraanse schip was sinds april door VS-inlichtingendiensten gevolgd en Londen zou een seintje van de NSA gekregen hebben toen tijd en plaats (Gibraltar) geschikt waren. Gibraltar is dan weer de reden dat Spanje niet ingenomen is met de Britse Iranpolitiek. De begin deze maand nog Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Josep Borrell is inmiddels aangewezen tot nieuwe buitenlandchef van de EU!
Lees hele artikel in de NRC van 27/07-2019
spanning in de golfregio
Uit de Volkskrant dd. 14 juni 2019
De spanning in de Perzische Golf dreigt op te lopen nadat donderdag twee tankers met explosieven waren bestookt en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, de schuld van deze ‘schaamteloze aanvallen’ bij Iran had gelegd. Pompeo leverde geen bewijs, maar zei in een persconferentie zich te baseren op ‘inlichtingen en het soort wapens’ dat bij de aanval zou zijn gebruikt. Eén van de tankers vloog in brand, de andere raakte stuurloos. Iran ontkende direct elke betrokkenheid.
Volgens de onderzoekers, die vorige week hun bevindingen presenteerden in de VN-Veiligheidsraad, zijn er meerdere goed getrainde teams ingezet. De duikers zorgden ervoor dat de aangebrachte springlading binnen een uur explodeerde. Opvallend genoeg wezen deze experts niet naar Iran als de boosdoener. Dit duidt erop dat ze niet voldoende bewijs hadden tegen Teheran. Wel zeiden ze dat de sabotage zeer waarschijnlijk het werk is geweest van een ‘staatsorgaan’. De Saoedische VN-ambassadeur wees na afloop van de Veiligheidsraad-zitting wel naar Teheran. Twee van de vier tankers waren van Saoedi-Arabië. Iran en Saoedi-Arabië vechten al jaren een machtsstrijd uit in Jemen, waar een bloedige burgeroorlog woedt.
Iran waarschuwen is de wereld op zijn kop.
door Ko Colijn (defensiedeskundige verbonden aan Clingendael), 10 mei
Geopolitiek De VS stapten uit het internationale akkoord, niet Iran, schrijft Ko Colijn. Ga niet mee in Amerikaanse confrontatiepolitiek. Onder aanvoering van het vliegdekschip de Abraham Lincoln en B-52 bommenwerpers is sinds vorige week zondag op last van het Witte Huis (niet het Pentagon) een vliegkampeskader naar de Rode Zee gedirigeerd. Iran is gewaarschuwd dat zij in actie komen als Amerikaanse soldaten een haar wordt gekrenkt.
De Amerikaanse inlichtingendiensten zouden alarm hebben geslagen: shi’itische milities in Irak – eerder behulpzaam bij de strijd tegen IS – zouden Amerikaanse troepen aldaar belagen, wellicht als vergelding voor het benoemen van de Iraanse Revolutionaire Garde tot terroristische groepering door Washington in april.
Maar dat ‘alarm’ wordt alweer betwijfeld. De verjaardag van de Amerikaanse terugtrekking uit de atoomdeal met Iran is een betere verklaring voor het oplopen van de spanning. De VS willen Iran definitief dwingen tot stopzettting van het nucleaire programma, verlenen geen uitzonderingen meer aan landen die toch nog Iraanse olie importeren, eisen dat Europa niet langer kool en geit spaart, en Iran zelf wil ook dat Europa kleur bekent. De VS zetten de kwestie op scherp om de Iraanse olie-export tot nul te dwingen. Dat houdt de olieprijs hoog, een eis van de Emiraten en Soedi-Arabië aan Trump, omdat zij een groot deel van het langverwachte vredesplan-Kushner (voor het Israëlisch-Palestijnse conflict)zullen betalen uit olie-inkomsten. Nationaal Veiligheidadviseur John Bolton is uit op regime change in Teheran, Trump zegt slechts op een telefoontje (lees: capitulatie) van de ayatollahs te wachten. Europa dacht met Instex, een instrument voor betalingsverkeer, nog een trucje te hebben om handel te blijven drijven met Iran, de VS zand in de ogen te strooien, en de deal overeind te houden. Maar Europa zit met de handen in het haar.
