Archives for

Nieuw front dreigt in oorlog Jemen

Rebellen bezetten paleis van door VN gesteunde regering in Aden

Van ANA VAN ESDe Volkskrant 12 augustus 2019

In Aden, de alternatieve hoofdstad van Jemen, hebben separatistische rebellen zaterdag het presidentiële paleis ingenomen van de door de VN gesteunde regering. In Jemen dreigt daarmee een nieuw oorlogsfront te ont­staan. Een coalitie tussen de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië, tot nu toe elkaars bondgenoten in Jemen, staat onder druk.
In Aden zijn de afgelopen dagen zeker 40 doden en 260 gewonden gevallen, melden de Verenigde Naties. De havenstad, die fungeert als alternatieve regeringszetel zolang de officiële hoofdstad Sanaa wordt bezet door Houthi-rebellen, gold de afgelopen jaren juist als relatief stabiel in het door oorlog verwoeste Jemen.


De haven van Aden is cruciaal voor de aanvoer van graan en brandstof.
De denktank Crisis Group waarschuwt dat in Aden nu een ‘burgeroorlog in een burgeroorlog’ dreigt te ontstaan. De oorlog in Jemen wordt door de VN omschreven als ‘de grootste humanitaire crisis ter wereld’. Meer dan 10 miljoen Jemenieten zijn afhankelijk van buitenlandse voedselhulp. De VN waarschuwt keer op keer voor een dreigende hon­gersnood in het straatarme Arabische land.

Lees het hele artikel in de Volkskrant of als PDF

INF verdrag ten einde

Zonder een raketverdrag is de wereld explosiever.
Arie Elshout

Het akkoord riep in 1987 een halt toe aan de kernwapenwedloop in Eu­ropa en luidde het einde van de Koude Oorlog in. De angst is nu dat een wereld zonder INF-verdrag een wereld wordt die op herhaling gaat. Met een nieuwe wapenrace, nieuwe spanningen tussen landen, nieuwe on­rust onder de Europese bevolking. Alleen is van dat alles nog niet veel te merken.

Zoals het er nu naar uitziet, zal het net iets anders lopen dan in de ja­ren tachtig. De dynamiek van de tijd blijkt telkens weer zo krachtig dat voorzichtig moet worden omgegaan met het idee dat iets zich in onver­sneden vorm kan herhalen, of het nu de jaren dertig betreft of de Kou­de Oorlog. Omstandigheden veranderen meestal genoeg om te voorko­men dat het verleden zich kopieert.
Velen voelen dat blijkbaar aan, gezien de lauwe reacties het afgelopen jaar op de kroniek van de aankondigde dood van het kernwapenakkoord.

Zonder INF-ra-ketverdrag krijgen we niet meteen een nieuwe wapenra-ce. Maar de rem op nucleaire én conventionele bewape­ning is verdwenen en dat heeft zijn griezelige kanten.
Technologische revolutie
Kan iedereen daarom rustig gaan slapen? Nee. De ondergang van een ontwapeningsakkoord is nooit goed. Kernwapens blijven, hoewel sterk in aantal gereduceerd sinds de jaren negentig, helse machines met een ongekend vernietigingspotentieel. Bovendien bestaat het risico dat te­gelijk met het INF-akkoord het hele concept van de wapenbeheersing ten onder gaat. Uitgerekend in een tijd dat de technologische revolutie ook op militair gebied zo snel gaat dat de wapenwedlopen zich aaneen­rijgen. Cyberwapens, hypersone wapens, laserwapens, autonome wa­pens, ruimtewapens – het is bijna niet meer bij te houden voor de gere­gelde bezoeker van het Navo-hoofdkwartier. Een nieuw bezoek, een nieuwe wapenrace.
Uit de Volkskrant van 2 augustus 2019



Missie in Straat van Hormuz?

Nederland moet niet zomaar meedoen 

Voordat Nederland met een fregat een door de Britten opgezette missie in de Straat van Hormuz ondersteunt, moet duidelijk zijn of die werkelijk deëscalatie beoogt, schrijft Ko Colijn in de opinie rubriek van NRC, 26juli 2019

Gewoon meedoen? Het kabinet staat voor de vraag of het het Britse plan voor een Europees vlootverband in de Straat van Hormuzmoet steunen door hiervoor een Nederlands fregat ter beschikking te stellen. Door dit vlootverband Europeeste noemen wordt het signaal afgegeven dat het iets heel anders betreft dan het Amerikaanse initiatief om Iran met sancties en desnoods geweld op de knieën te dwingen.
Dáár moet Nederland zeker niet aan meedoen, al was het maar omdat wij niet zonder volkenrechtelijk mandaathet Amerikaanse sanctiebeleid moeten faciliteren. Dat sanctiebeleid vindt zijn oorsprong in de unilaterale terugtrekking van de VS uit de nucleaire deal met Iran, die de Nederlandse regering – met de EU – afkeurt. We kunnen immers moeilijk de uitvoering van die terugtrekking steunen en de terugtrekking zelf afkeuren.
Dat is ook de ratio van het Britse plan, dat vermoedelijk ook de kabinetswisseling May-Johnson (en de wisseling van ministers van Buitenlandse Zaken Hunt-Raab) overleeft. Je weet het met Boris Johnson, nar van Donald Trump, natuurlijk nooit, maar de Britten schuiven vrijdag immers gewoon aan (zonder de VS) bij het overleg met Iran, Rusland en China en de EU-3 (Frankrijk, Duitsland, VK) om de nucleaire deal te redden. Ook dat wijst niet op een switch naar de Amerikaanse lijn. 
 Of speelt het Verenigd Koninkrijk een dubbelspel en moet Nederland zich achter de oren krabben? In de Britse pers wordt uitgemeten dat een Europese vloot niet zonder Amerikaanse faciliteiten kan, en dat de inbeslagname van de olietanker Grace-1 in feite ook niet zonder Amerikaanse regie kon plaatsvinden. Het Iraanse schip was sinds april door VS-inlichtingendiensten gevolgd en Londen zou een seintje van de NSA gekregen hebben toen tijd en plaats (Gibraltar) geschikt waren. Gibraltar is dan weer de reden dat Spanje niet ingenomen is met de Britse Iranpolitiek. De begin deze maand nog Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Josep Borrell is inmiddels aangewezen tot nieuwe buitenlandchef van de EU! 
Lees hele artikel in de NRC van 27/07-2019

Demonstratie Iran 19/07

19 juli 1019
12:45 Verzamelen voor het Amerikaans consulaat: Museumplein 19, 1071 DJ Amsterdam
13:00 Start actie

De Amerikaanse president, Donald Trump, dreigt met een nieuwe oorlog. Dit keer met Iran, wat desastreuze gevolgen heeft voor de lokale bevolking en de regio als geheel. Democratie, veiligheid en stabiliteit worden niet gebracht met de bommen van Amerika. De enige winnaar van zo’n oorlog is de wapenindustrie, die miljarden verdient aan het leed van mensen.
Ook ons Nederlandse kabinet overweegt een oorlogsschip te sturen naar de straat van Hormuz, wat in combinatie met de escalatiepolitiek van Trump, de troepenopbouw van de Verenigde Staten in het Midden-Oosten en de oorlogsretoriek erg verontrustend nieuws is.

De dreigende oorlog met Iran is niet nieuw. Het Westen voert al sinds 2001 – met de inval in Afghanistan – een vuile oorlog in het Midden-Oosten. Na Afghanistan volgden Irak (2003), Libië (2011) en opnieuw Irak en ook Syrië (2014). Daarnaast worden er geheime oorlogen gevoerd in Jemen, Pakistan en Somalië. Het gevolg: meer dan een miljoen doden, miljoenen vluchtelingen en nog meer chaos en terreur. Na meer dan 18 jaar is er nog steeds geen zicht op een einde aan deze permanente oorlog.

Wij willen geen nieuwe Irak-oorlog, #DontIraqIran! Teken de petitie op www.stopdebommen.nl en sluit je aan bij de actie!

Iran achter aanslagen

spanning in de golfregio

Uit de Volkskrant dd. 14 juni 2019

De spanning in de Perzische Golf dreigt op te lopen nadat donderdag twee tankers met explosieven waren bestookt en de Amerikaanse mi­nister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, de schuld van deze ‘schaamteloze aanvallen’ bij Iran had gelegd. Pompeo leverde geen bewijs, maar zei in een persconferentie zich te baseren op ‘inlichtingen en het soort wapens’ dat bij de aanval zou zijn gebruikt. Eén van de tankers vloog in brand, de andere raakte stuurloos. Iran ontkende direct elke betrokkenheid.

Volgens de onderzoekers, die vorige week hun bevindingen presenteerden in de VN-Veiligheidsraad, zijn er meerdere goed getrainde teams ingezet. De duikers zorgden ervoor dat de aangebrachte springlading binnen een uur explodeerde. Opvallend genoeg wezen deze experts niet naar Iran als de boosdoener. Dit duidt erop dat ze niet voldoende bewijs hadden tegen Teheran. Wel zeiden ze dat de sabotage zeer waarschijnlijk het werk is geweest van een ‘staatsorgaan’.
De Saoedische VN-ambassadeur wees na afloop van de Veiligheidsraad-zitting wel naar Teheran. Twee van de vier tankers waren van Saoedi-Arabië. Iran en Saoedi-Arabië vechten al jaren een machtsstrijd uit in Jemen, waar een bloedige burgeroorlog woedt.

Lees het hele artikel

De slag om Libanon (NTR)

In het tweeluik De slag om Libanonneemt Danny Ghosen de gespannen situatie in zijn moederland onder de loep, aan de hand van gesprekken met inwoners van het land dat hij zelf als 15-jarige ontvluchtte. Hoe was zijn leven verlopen als hij in Libanon was gebleven? Waarom lijkt Libanon als land te falen? De slag om Libanonis een persoonlijke zoektocht van Danny naar de oorzaak van de huidige crisis in Libanon.

Als ik 25 jaar geleden niet had kunnen vluchten, wat was er dan van mij geworden?” 
Die vraag houdt journalist en programmamaker Danny Ghosen regelmatig bezig. Libanon (4 miljoen inwoners, 1.5 miljoen vluchtelingen) is een complex land, waar religie en politiek onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. 18 verschillende geloof stromingen leven er met elkaar samen. Van 1975 tot 1990 heerste er een burgeroorlog waarin honderdduizenden mensen sneuvelden. Veel Libanezen vluchtten in die periode en de roerige jaren erna het land uit, waaronder het gezin van de jonge Danny. Zo belandden ze in 1993 in de Hollandse polder. 

Voor zijn werk als journalist en programmamaker reisde Danny de afgelopen jaren regelmatig naar Libanon. Maar eigenlijk nooit privé. Er woont geen familie meer, vrienden heeft hij er ook niet. Zijn leven is hier in Nederland.

Hoe vaker hij in zijn vaderland terugkwam, hoe groter zijn verbazing en frustratie werd. Aan de buitenkant ziet het mooi uit, de mensen zijn gastvrij. Maar de dagelijkse werkelijkheid is hard en bitter. Iedere dag wordt er geknokt om er wat van te maken.  De opvattingen over hoe het land gezond te krijgen verschillen enorm. Lukt het de Libanezen om de vrede te bewaren, of dreigt er nieuw conflict? 

Afleveringsinformatie 

In deel 1 van De Slag om Libanon draait het om de gevolgen van de langdurige burgeroorlog (1975 – 1990). Nog steeds voelen burgers dagelijks de gevolgen van de strijd die toen gestreden werd. Danny kwam ter wereld in een land in oorlog en de eerste tien jaar van zijn leven wist hij niet beter.In deel 2 van De Slag om Libanon draait het om problemen van het heden. Het land staat er politiek en financieel bijzonder zwak voor en iedereen merkt dat dagelijks. Corruptie, wetteloosheid, armoede, intimidatie. Problemen juist van deze tijd, of van altijd?
De afleveringen zijn daarnaast te bekijken op NPO Start, via deze link: https://www.npostart.nl/de-slag-om-libanon/12-06-2019/VPWON_1302721

Iran en de VS

Iran waarschuwen is de wereld op zijn kop.

door Ko Colijn (defensiedeskundige verbonden aan Clingendael),  10 mei
Geopolitiek De VS stapten uit het internationale akkoord, niet Iran, schrijft Ko Colijn. Ga niet mee in Amerikaanse confrontatiepolitiek. Onder aanvoering van het vliegdekschip de Abraham Lincoln en B-52 bommenwerpers is sinds vorige week zondag op last van het Witte Huis (niet het Pentagon) een vliegkampeskader naar de Rode Zee gedirigeerd. Iran is gewaarschuwd dat zij in actie komen als Amerikaanse soldaten een haar wordt gekrenkt.

De Amerikaanse inlichtingendiensten zouden alarm hebben geslagen: shi’itische milities in Irak – eerder behulpzaam bij de strijd tegen IS – zouden Amerikaanse troepen aldaar belagen, wellicht als vergelding voor het benoemen van de Iraanse Revolutionaire Garde tot terroristische groepering door Washington in april.

Maar dat ‘alarm’ wordt alweer betwijfeld. De verjaardag van de Amerikaanse terugtrekking uit de atoomdeal met Iran is een betere verklaring voor het oplopen van de spanning. De VS willen Iran definitief dwingen tot stopzettting van het nucleaire programma, verlenen geen uitzonderingen meer aan landen die toch nog Iraanse olie importeren, eisen dat Europa niet langer kool en geit spaart, en Iran zelf wil ook dat Europa kleur bekent. De VS zetten de kwestie op scherp om de Iraanse olie-export tot nul te dwingen. Dat houdt de olieprijs hoog, een eis van de Emiraten en Soedi-Arabië aan Trump, omdat zij een groot deel van het langverwachte vredesplan-Kushner (voor het Israëlisch-Palestijnse conflict)zullen betalen uit olie-inkomsten. Nationaal Veiligheidadviseur John Bolton is uit op regime change in Teheran, Trump zegt slechts op een telefoontje (lees: capitulatie) van de ayatollahs te wachten. Europa dacht met Instex, een instrument voor betalingsverkeer, nog een trucje te hebben om handel te blijven drijven met Iran, de VS zand in de ogen te strooien, en de deal overeind te houden. Maar Europa zit met de handen in het haar.

Niger veilig?

In ‘veilig’ Niger komt de dreiging van alle kanten
Uit het artikel van Carlijne Vos  De Volkskrant 2 mei 2019

Als laatste veilige land in de regio is Niger het centrum van de internationale strijd tegen terreur geworden. Toch slaat het geweld uit buurland Mali – waar Nederland zijn deelname aan de VN-missie heeft beëindigd – over. ‘Waar zijn die Amerikaanse drones als gewapende jongens op motoren ons dorp aanvallen?

Wie de terroristen zijn weten de dorpelingen ook niet. ‘Zes mannen op brommers met getrokken geweren kwamen naar ons dorp en zeiden dat we de sharia moesten invoeren. Als we dat niet deden, zouden ze de volgende dag terugkomen om ons allemaal te doden.’ Dorpshoofd Abdrazak Ahmed sjokt, in een verfomfaaid stoffig kostuum en groene tulband, wat verloren rond in het kamp dat zijn mededorpelingen aan de rand van Tillabéri hebben opgebouwd met wat zeilen, kleden en rieten matten die ze kregen van de inwoners van de stad en hulporganisaties.

Langs de hele grens van Mali, van Niger tot en met Burkina Faso, neemt het geweld rap toe tussen herders en boeren, nomadenvolkeren onderling en jihadisten. Net als in Mali, waar vorige maand nog 158 burgers omkwamen bij een gewelddadige aanslag, is onduidelijk wie achter de terreurdaden zitten. 

De situatie in Tillabéri is een tijdbom, waarschuwt Moulaye Hassane, hoogleraar Arabische studies aan de Universiteit van Niamey, en voorzitter van een programma tegen radicalisering van het Centrum van strategische studies en veiligheid. ‘Alles hangt af van het optreden van de overheid, maar die is te zwak. Om jihadisme te bestrijden moet je investeren in onderwijs en economische ontwikkeling en armoede en corruptie tegengaan. Langs de grens worden de gepantserde wagens met buitenlandse vlaggen door de dorpelingen dus met veel argwaan bekeken. ‘We weten dat Amerikaanse drones alles volgen wat hier gebeurt. Maar als gewapende jongens op motoren onze dorpen aanvallen zijn ze nergens te bekennen’, zegt burgemeester Alhamdou Issalak uit het dorpje Inatès.

Er spelen duidelijk andere belangen, klinkt het in Niger, verwijzend naar de talloze bodemschatten in de woestijn; uranium, goud, olie en andere belangrijke delfstoffen. Iedereen weet dat in Frankrijk het licht uitgaat zonder uranium uit de woestijn van Niger. ‘Wat de blanken hier ook doen, ze zijn hier in elk geval niet om ons te beschermen’, zegt de ontheemde Toeareg-burgemeester verbitterd.

Militaire interventie is niet de oplossing en kan extremisme aanwakkeren, zo weten ze ook bij Eucap na enkele sessies met de radicaliseringsprofessor Hassane. Je moet begrijpen wie de vijand is om hem te kunnen bestrijden. ‘Onrecht en sociale ongelijkheid is een sterk narratief, je hebt de jihad niet eens nodig om jongeren te laten radicaliseren’, zegt een Belgische commandant. De volgende vijand is het Westen, zegt ook hij off the record. ‘Iedereen zit hier voor zijn eigen belangen.’

Lees het hele artikel.

Soedan: Tijdperk-Bashir

Slinks en vanuit het duister trok hij alle macht naar zich toe, Koert Lindijer, 11 april 2019, NRC.

Bij de coup in 1989 speelde Omar al-Bashir nog een bijrol. Langzaam trok hij het kleed onder de voeten van zijn mentor vandaan.

De bevolking stond te juichen bij de coup van de toen nog onbekende Omar al-Bashir in 1989, want ze waren de economische misère beu. Misschien hadden de inwoners van Khartoum minder enthousiasme getoond als ze wisten wie er achter de coup zat. Want Bashir speelde slechts een bijrol, de ware nieuwe machthebber was Hassan al-Turabi, leider van de moslimfundamentalisten.

De staatsgreep van de fundamentalisten trok een dikke streep onder het verleden van Soedan. „Khartoum zal nooit meer een seculiere hoofdstad zijn”, zei Bashir vlak na zijn machtsovername.
Soedan kende altijd een gematigde islam met veel invloed van soefi-sektes, die Afrikaanse dynamiek in het geloof brachten. Daarmee toonde Soedan zijn bijzondere karakter, want het is een kruispunt tussen zwart Afrika en het Midden-Oosten en was altijd onderhevig aan invloeden uit alle windrichtingen. De mengeling van tradities in een land met 500 talen leidde tot een cultuur die noch Arabisch noch Afrikaans is. Aan die diversiteit kwam onder Bashir een einde. 
Lees het hele artikel of ga naar de NRC.

Commenteer op Israëlische verkiezingen

‘We moeten toegeven: Israël is een dictatuur’

De Israëlische premier Netanyahu heeft het hem weer geflikt: hij lijkt de enige die na de verkiezingen van dinsdag een coalitie kan vormen. Wordt Israël nu een dictatuur of blijft het een toonbeeld van democratie?
Uit de Volkrant van 11-04-2019 van WIM BOSSEMA

Haaretz
‘Als het Benjamin Netanyahu lukt met zijn omkoperij een rammelen­de, gevrijwaard-van-vervolging-coalitie te smeden na zijn marginale resultaat bij de verkiezingen van dinsdag, zullen we allen één ding ze­ker weten: Israël is een dictatuur geworden. (..)
‘Het werd duidelijker en duidelijker naarmate de campagne voortduur­de, dat iedereen die tegen hem of zijn Likud was, iedereen die zijn beleid ter discussie stelde, het ergste vierletterwoord in de Hebreeuwse taal verdiende: ‘smol’, links en dus minderwaardige Israëliërs, vijanden van het volk en de staat.

‘De verborgen tekst was duidelijk: Netanyahu zelfwas de staat gewor­den.
‘Steeds vaker zijn dictatoriale middelen Netanyahu’s favoriete wapens: met name de regelrechte leugen.’ (..)
‘Misschien wel het veelzeggendst was het optreden van de premier op en van zijn trouwste thuishonken, de slaafse pro-Netanyahu tv-talk-show van Sharon Gal en Ran Rahav.’Vraag: hoeveel termijnen zou u willen?
‘Zo veel als ik wil en zo veel als ik kan uitdienen’, antwoordde Neta­nyahu en voegde eraan toe, half schertsend, half niet: ‘Als ik het kan: nog twintig keer. Vijfentwintig keer.’

Uit Times of Israël
‘Maar uiteindelijk, na een bittere campagne waarbij hij de drie ex-staf-chefs denigrerend als ‘zwakke linksen’ neerzette (..) kwam Netanyahu in de nacht van dinsdag op woensdag toch weer als winnaar bovendrij­ven, op weg naar een vijfde regeertermijn.”Het was niet helemaal aan hem zelf te danken. Hij profiteerde van Israëls geleidelijke opschuiving naar rechts.
‘En terwijl hij zich nu opmaakt voor het samenstellen van een meer­derheidcoalitie, is de argwaan wijdverspreid dat hij zijn recente belofte om de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever te annexeren en de belangrijke posten die hij zijn rechtse mogelijke coalitiegenoten in het vooruitzicht stelt, stilletjes zal koppelen aan de voorwaarde dat zij instemmen met wetgeving die hem zal beschermen tegen de dreigende aanklachten voor fraude, vertrouwensbreuk en in een geval omkoping. (••)
Lees het hele artikel